ปุ่ม Dark Mode ในมือถือให้จอดำ ช่วยถนอมแบต ได้จริงหรือไม่

เปิด Dark Mode ในมือถือให้จอดำ ช่วยถนอมแบตฯ จริงไหม?

Dark Mode ช่วยประหยัดไฟได้ไหม?
คำถามที่ว่าการเปิดใช้โหมดมืด (Dark Mode) บนสมาร์ทโฟนช่วยประหยัดแบตเตอรี่ได้จริงหรือไม่นั้น เป็นเรื่องที่ผู้ใช้งานหลายคนสงสัย คำตอบที่ถูกต้องคือ "จริง แต่จะเห็นผลชัดเจนเฉพาะในสมาร์ทโฟนที่ใช้หน้าจอประเภท OLED หรือ AMOLED เท่านั้น" ส่วนหน้าจอแบบ LCD แทบจะไม่เห็นความแตกต่าง

เหตุผลสำคัญนั้นมาจากเทคโนโลยีของหน้าจอแต่ละประเภทโดยตรง

หน้าจอ OLED กับ Dark Mode 
หน้าจอประเภท OLED (Organic Light Emitting Diodes) ซึ่งนิยมใช้ในสมาร์ทโฟนรุ่นกลางถึงรุ่นเรือธง (เช่น iPhone รุ่นใหม่ๆ และ Samsung Galaxy S Series) มีหลักการทำงานที่เม็ดพิกเซลแต่ละจุดสามารถเปล่งแสงได้ด้วยตัวเอง

เมื่อแสดงผลสีดำ: เม็ดพิกเซลในบริเวณนั้นจะ "ดับ" ตัวเองลงอย่างสมบูรณ์ ไม่มีการใช้พลังงานไฟฟ้า
เมื่อแสดงผลสีอื่นๆ: เม็ดพิกเซลจะสว่างขึ้นและใช้พลังงานตามปกติ

ดังนั้น เมื่อคุณเปิด Dark Mode พื้นที่ส่วนใหญ่ของหน้าจอที่เป็นสีดำหรือสีเทาเข้ม จะทำให้เม็ดพิกเซลจำนวนมากดับลง ส่งผลให้โทรศัพท์ใช้พลังงานในการแสดงผลน้อยลง และประหยัดแบตเตอรี่ได้โดยตรง

ประหยัดได้มากแค่ไหน? จากผลการศึกษาของมหาวิทยาลัย Purdue พบว่า

ที่ความสว่างปกติ (30-50%): การเปลี่ยนจากโหมดสว่างเป็นโหมดมืดบนจอ OLED จะช่วยประหยัดแบตเตอรี่ได้ประมาณ 3% - 9%
ที่ความสว่างสูงสุด (100%): การประหยัดจะยิ่งชัดเจนขึ้น โดยอาจประหยัดพลังงานได้มากถึง 39% - 47%

แล้วมือถือหน้าจอ LCD หรือ IPS-LCD ล่ะ
สำหรับสมาร์ทโฟนที่ใช้หน้าจอแบบ LCD (Liquid Crystal Display) ซึ่งมักพบในรุ่นเริ่มต้นถึงรุ่นกลาง (เช่น iPhone 11, iPhone SE) การเปิด Dark Mode แทบไม่มีผลต่อการประหยัดแบตเตอรี่

สาเหตุเพราะหน้าจอ LCD ต้องอาศัยไฟส่องสว่างจากชุดหลอดไฟที่เรียกว่า "Backlight" ซึ่งจะเปิดทำงานอยู่ตลอดเวลาที่หน้าจอติด ไม่ว่าภาพที่แสดงจะเป็นสีขาวสว่างหรือสีดำสนิทก็ตาม การเปลี่ยนเป็น Dark Mode เป็นเพียงการที่ผลึกเหลว (Liquid Crystal) บิดตัวเพื่อ "บังแสง" ไม่ให้เล็ดลอดออกมา แต่ตัว Backlight ที่เป็นแหล่งพลังงานหลักยังคงทำงานเท่าเดิม

เรื่องที่ต้องรู้เพิ่ม 
หากคิดว่ามีเรื่องเท่านี้ที่ต้องรู้ ผิดแล้วครับเพราะ มีงานวิจัยใหม่ๆ ที่ชี้ให้เห็นถึงพฤติกรรมของผู้ใช้ที่อาจทำให้การประหยัดแบตฯ จาก Dark Mode ไม่เป็นไปตามทฤษฎี โดยพบว่าผู้ใช้บางส่วนเมื่อเปิด Dark Mode แล้วรู้สึกว่าหน้าจอมองเห็นได้ไม่ชัดเจนเท่าเดิม จึงทำการ "เร่งความสว่างหน้าจอ" ให้สูงขึ้นเพื่อชดเชย ซึ่งพฤติกรรมดังกล่าวอาจทำให้สิ้นเปลืองพลังงานมากกว่าเดิมเสียอีก

ดังนั้นถ้าจะบอกว่า Dark Mode เป็นโหมดที่ประหยัดไฟได้นั้น อาจจะจริง  ถ้าใช้มือถือจอ OLED/AMOLED เพราะการเปิด Dark Mode ช่วยประหยัดแบตเตอรี่ได้จริง ยิ่งคุณใช้พื้นหลังสีดำสนิทและตั้งค่าความสว่างไม่สูงเกินไป ก็จะยิ่งเห็นผลชัดเจน

ถ้าใช้มือถือจอ LCD การเปิด Dark Mode ไม่ได้ช่วยประหยัดแบตเตอรี่อย่างมีนัยสำคัญ แต่ยังมีข้อดีในด้านการถนอมสายตาและความสบายตาเมื่อใช้งานในที่แสงน้อย

ดังนั้น วิธีที่ดีที่สุดในการประหยัดแบตเตอรี่สำหรับผู้ใช้ทุกคน คือการ ปรับลดความสว่างของหน้าจอลง ให้อยู่ในระดับที่พอเหมาะ ซึ่งเป็นวิธีที่ได้ผลชัดเจนกว่าการเปิด Dark Mode เพียงอย่างเดียว

สนับสนุนเนื้อหา: